| |
| |
|
In deze eerste nieuwsbrief van 2017 bespreken wij in een jaaroverzicht de meldingen van aangifteplichtige ziekten in Groningen in 2016 en een selectie uit de vragen van burgers en instellingen die in dit jaar aan de afdeling Algemene infectieziektebestrijding gesteld zijn. Daarnaast gaan wij in op enkele actualiteiten.
De digitale versies van de nieuwsbrieven zijn te vinden op de website van de GGD Groningen.
|
|
|
|
| |
| |
| |
| |
| |
Meldingsplichtige ziektes |
|
| |
| |
In 2016 zijn 512 aangifteplichtige infectieziekten bij de GGD Groningen gemeld. Dit was bijna gelijk aan de 511 meldingen in 2015. Grote bijzonderheden kwamen niet voor onder deze meldingen. Kinkhoest was als endemische ziekte zoals elk jaar verantwoordelijk voor het grootste aantal meldingen, in 2016 waren dit 186 meldingen. Hepatitis B is dit jaar 61 keer voor het eerst gediagnostiseerd en gemeld. De onderdiagnostiek, met name bij eerste generatie allochtonen, blijft daarmee zeer groot. Zeven maal was er sprake van een acute hepatitis B infectie.
Malaria is 14 maal, als importziekte, gemeld. Dit was fors minder dan de 39 aangiften in 2015. Deze daling hield waarschijnlijk verband met het afgenomen aantal asiel aanvragen in Nederland. De enige melding van malaria tropica betrof een persoon die in Oeganda was geweest zonder malaria profylaxe.
|
|
|
|
| |
| |
| |
| |
| |
De meldings- en informatieplicht voor hoofden van instellingen (artikel 26 Wet publieke gezondheid) |
|
| |
| |
Directies van scholen, kindercentra, verpleeghuizen, verzorgingshuizen, ziekenhuizen etc. zijn verplicht ongewone aantallen infecties in hun instelling te melden. In 2016 zijn 111 van deze zogenaamde artikel 26-meldingen gedaan. Veelal betreft het uitbraken van virale gastro-enteritis in zorginstellingen (met name het norovirus is een frequente verwekker van massale uitbraken onder bewoners en personeel). Ook clusters van huidaandoeningen in kindercentra worden veelvuldig gemeld.
Het aantal artikel 26-meldingen lag in 2016 ruim 30% boven dat van 2015. Dit werd veroorzaakt door een opvallend hoog aantal uitbraken van gastro-enteritis in zorginstellingen. In het derde kwartaal van het jaar was daarnaast sprake van een forse verheffing van impetigo op kindercentra en scholen.
|
|
|
|
| |
| |
| |
| |
| |
Vragen en telefonische consulten |
|
| |
| |
|
Er zijn door de GGD 957 vragen afgehandeld in 2016, tegen 805 in 2015. De vragen en interventies varieerden van eenvoudige vragen van particulieren tot complexe vragen over resistente micro-organismen. De toename in absolute zin wordt volledig verklaard door een exotische ziekte. De Ebola-dreiging vanuit West-Afrika was onder controle, maar in 2016 kwam het ZIKA-virus voor het eerst voor in Zuid- en Midden-Amerika en de Caraïben. Deze gebieden zijn populair als vakantiebestemming. Veel reizigers consulteerden de GGD over de te verwachten complicaties, met name voor zwangere vrouwen. In 2016 zijn opvallend veel Rabiës-incidenten afgehandeld door de GGD, 48 tegen 22 in 2015. Een groot deel had betrekking op incidenten met zoogdieren tijdens een vakantie, met name honden- en apenbeten. In Nederland komen incidenten met vleermuizen regelmatig voor. Rabiës is endemisch onder vleermuizen.
|
|
|
|
| |
| |
| |
| |
| |
Minisymposium 'werken in een kindercentrum, wat overkomt me nu?!' |
|
| |
| |
Op woensdag 15 maart werd er vanuit de afdelingen infectieziektebestrijding en technische hygiëne inspectie van GGD Groningen een minisymposium voor kindercentra georganiseerd. Er werd onder andere aandacht besteed aan het melden van vlekjesziekten bij de GGD (artikel 26 Wet Publieke Gezondheid). Wij krijgen bijvoorbeeld regelmatig meldingen van rode hond of vijfde ziekte op de kinderopvang. Dit geeft veel onrust vanwege de risico’s bij zwangerschap. Na doorvragen op de melding blijkt er vaak sprake van een misverstand. Men stelt bijvoorbeeld zelf een diagnose met behulp van internet. Er is aandacht besteed aan het belang van het stellen van een diagnose door een huisarts wanneer het gaat om vlekjesziekten. Een laboratoriumdiagnose is daarbij van belang want bij onderzoek blijkt de klinische diagnose in meer dan de helft van de gevallen onjuist. Al met al was het een zeer geslaagde middag waarbij verschillende afdelingen van de GGD aan bod zijn gekomen!
|
|
|
|
| |
| |
| |
| |
| |
Professionele zorgnetwerken antibioticaresistentie |
|
| |
| |
Huisartsen, medisch specialisten, zorgbestuurders, dierenartsen, tandartsen, maar ook mensen die niet in de zorg werken, kunnen hun handtekening zetten tegen de groei van antibioticaresistentie. Want alleen als wij ons samen inzetten, kunnen wij de opkomst en verspreiding van multiresistente bacteriën vertragen. Nog geen handtekening gezet? Doe het snel op daarwordtiedereenbetervan.nl. 2.751 mensen gingen u al voor!
De handtekeningenactie is onderdeel van een landelijke campagne. Deze campagne is onderdeel van de nationale actie om de antimicrobiële resistentie te bestrijden. Op regionaal niveau zijn de GGD’en betrokken bij de vorming van zorgnetwerken waarin vele partners in het veld een plek moeten krijgen. Doel van dit netwerk is zodanig samen te werken dat het ontstaan en de onnodige verspreiding van resistente micro-organismen wordt voorkomen. Ook huisartsen moeten een plek in dit geheel krijgen: enerzijds waar het gaat om te komen tot een doelmatiger gebruik van antibiotica, anderzijds om risico’s te signaleren en overdracht te beperken.
Bent u geïnteresseerd om in de plan- en beleidsvorming op dit gebied mee te denken? Neem dan contact op met GGD Groningen: aizb@ggd.groningen.nl.
Meer weten over de campagne voor professionals en het publiek? Kijk dan op daarwordtiedereenbetervan.nl.
|
|
|
|
| |
| |
| |
| |
| |
Kinkhoestvaccinatie voor zwangeren |
|
| |
| |
Dit jaar zal de minister van VWS beslissen of de maternale vaccinatie voor kinkhoest opgenomen zal worden in het Rijks Vaccinatie Programma. Het vaccineren van zwangeren tegen kinkhoest verlaagt de ziektelast van kinkhoest in de zuigelingenperiode met 90% en is veilig. In een aantal andere westerse landen is de maternale kinkhoestvaccinatie al ingevoerd.
Door de berichten over de mogelijk op handen zijnde maternale vaccinatie kunnen zwangeren gaan vragen of deze vaccinatie voor hen beschikbaar is. Het vaccin is in Nederland wel op recept verkrijgbaar (ongeveer €40,-) maar het wordt niet vergoed.
|
|
|
|
| |
| |
| |
| |
| |
Meldingscriteria voor STEC gewijzigd |
|
| |
| |
In 2013-2014 heeft een multicenterstudie STEC-ID-net plaatsgevonden. STEC, VTEC en EIEC zijn pathogene E. coli die tot diverse complicaties kunnen leiden zoals ernstige (bloederige) diarree of het hemolytisch uremisch syndroom (HUS). In dit onderzoek is gekeken naar de consequenties van de invoering van de PCR diagnostiek voor deze bacteriën, zowel vanuit microbiologisch als vanuit public health perspectief. Naar aanleiding van de resultaten van dit onderzoek zijn de meldcriteria voor STEC aangepast. Patiënten die langer dan 21 dagen klachten hebben vallen dus niet meer onder de meldingsplicht en worden dus ook niet meer door de GGD benaderd.
|
|
|
|
| |
| |
| |
| |
| |
Welke rol heeft de GGD bij patiënten met een resistente bacterie? |
|
| |
| |
|
GGD Groningen en GGD Drenthe gaan in de komende maanden in samenwerking met Certe onderzoeken welke vragen er leven bij patiënten met een MRSA- of een BRMO-besmetting, of betrokkenheid van de GGD daarbij meerwaarde zou hebben en welke meerwaarde dan. De bij een casus betrokken hulpverleners en de patiënt zelf zullen via de arts die de diagnostiek heeft aangevraagd benaderd worden met het verzoek om medewerking aan dit onderzoek. Mogelijk zal dit argumenten opleveren voor of tegen het meldingsplichtig maken van resistente micro-organismen.
|
|
|
|
| |
| |
| |
| |
| |
Hoestende patiënt uit Afrika: Tubercolose totdat het tegendeel is bewezen! |
|
| |
| |
In 2016 is, na een jarenlange daling, voor het tweede achtereenvolgende jaar het aantal nieuwe tubercolosepatiënten in Nederland licht gestegen. In de provincie Groningen werden in 2016 37 nieuwe tubercolosepatiënten gevonden, dit jaar tot op heden (week 13) was er vrijwel wekelijks éen nieuwe patiënt.
Tabel: Tuberculose Kerncijfers 2016 Bron: Nederlands Tuberculose Register, RIVM-CIb
Een deel van de patiënten wordt gevonden bij de eerste screening van asielzoekers in Ter Apel, maar een veel groter deel wordt pas na een verblijf van maanden of jaren in Nederland gediagnosticeerd. De grootste groep patiënten komt uit Eritrea en Somalië. Het is dan ook van groot belang om bij langdurig hoesten met gewichtsverlies met of zonder nachtzweten bij deze groep te denken aan pulmonale tuberculose.
De GGD beschikt over alle eerste screeningsfoto’s van asielzoekers uit risicolanden en het is mogelijk om 5 dagen per week een thoraxfoto op de GGD te maken. Indien een asielzoeker uit een hoog-risicoland zich bij u meldt met aanhoudende hoestklachten, is het mogelijk om deze patiënt via de GGD snel een X-thorax aan te bieden, zodat reeds in een vroeg stadium tuberculose van een “banaal” luchtweginfect kan worden onderscheiden. Hiermee kan worden voorkomen dat onnodige kuurtjes amoxicilline worden voorgeschreven en, nog belangrijker, een besmettelijke patiënt tuberculose kan verspreiden onder huis/klasgenoten of op het spreekuur van de huisarts!
Verwijzing naar of overleg met de GGD kan eenvoudig door te bellen met de afdeling tuberculosebestrijding, 050 3674100.
foto's:
jonge asielzoeker uit Eritres, met op de eerste screeningsfoto (links) bij binnenkomst geen afwijkingen; 8 maanden later infiltratieve, besmettelijke longtubercolose rechter long (rechts)
|
|
|
|
| |
| |
| |
| |
| |
Bereikbaarheid Algemene Infectieziektebestrijding (AIZB) GGD Groningen
24 uur per dag. 7 dagen per week, dus ook op zon- en feestdagen is er een arts IZB bereikbaar voor vragen, meldingen of intercollegiaal overleg. Tijdens kantooruren kunt u via het algemeen nummer van de GGD (050 367 4000) altijd vragen naar de dienstdoende arts of verpleegkundige algemene IZB. Buiten kantooruren kunt u via de Meldkamer Noord-Nederland (MKNN 088 023 0617) de dienstdoend arts infectieziekten van de GGD laten oproepen.
Afdeling IZB: Bert Wolters, arts M&G/IZB/tuberculose; Esther Warmelink, sociaal verpleegkundige;Greet Nieland, deskundige infectiepreventie; Jakob Keizer, arts M&G/IZB; Jan van der Have, arts M&G/IZB; Janet van der Laan, sociaal verpleegkundige;Jolien Groeneveld, sociaal verpleegkundige; Jossy van de Boogaart, arts IZB i.o; Machiel Vonk, arts M&G/IZB; Nellie Hagedoorn, sociaal verpleegkundige; Tamara Korte, sociaal verpleegkundige Publieke Gezondheid Asielzoekers; Wim Niessen, arts M&G/IZB.
De Nieuwsbrief Infectieziekten is een drie tot vier keer per jaar verschijnend informatiebulletin van de afdeling Algemene Infectieziektebestrijding (AIZB) van de GGD Groningen en wordt toegezonden aan huisartsen, verpleeghuisartsen, hygiënisten, infectiologen, medisch microbiologen en andere belangstellenden - relaties van de GGD in de provincie Groningen.
Reacties zijn welkom en kunt u sturen naar aizb@ggd.groningen.nl of GGD Groningen, Postbus 584, 9700 AN Groningen, telefoon 050 367 4040.
Website GGD Groningen: http://ggd.groningen.nl/infectieziekten-hygiene
|
|
|
|
| |
| |
|
